Nafplio je primorski grad i luka u istočnom delu Peloponeza, smešten na malom poluostrvu koje se nalazi na severu Argoliskog zaliva, na 20 km jugoistočno od Argosa, 60 km jugozapadno od Korinta i 140 km jugozapadno od Atine. Iako nije najveći grad u okrugu Argolida, Nafplio je njegov administrativni centar i ima oko 14.000 stanovnika.
Nafplio je grad prepoznatljive arhitekture, sa dominantnim uticajem zapadnih stilova, ima nekoliko prelepih prostranih trgova, više znamenitih crkava, čak tri tvrđave i brojne druge kulturno-istorijske znamenitosti. Osim toga, ima obličnu klimu i prelepe plaže, pa je danas Nafplio poznata turistička destinacija na Peloponezu. Smatra se jednim od najromantičnijih i najšarmantnijih gradova Grčke, a mnogi ga znaju i pod nadimkom Napulj Egejskog mora, koji je dobio zbog izraženog venecijanskog uticaja.
Nafplio istorija – prva prestonica moderne grčke države
Za razliku od većine grčkih gradova, Nafplio je grad čija novija istorija ima neuporedivo veći značaj u odnosu na antičku istoriju i zauzima značajno mesto u istoriji moderne grčke države, kao prva njena prestonica u periodu od 1829. do 1834. godine.
Ali da krenemo redom…
Najstarije arheološke iskopine sa ovog područja potiču još iz neolita, a pronađeni dokazi ukazuju na činjenicu da su teritoriju današnjeg grada u predmikenskom razdoblju naselili Dorci. Tokom mikenskog perioda (1580. – 1.100. godina pre Hrista), ovde jeste postojalo naselje, ali je ono bilo u senci obližnjih gradova toga doba (Mikene, Tirinsa, Argosa itd.), a njegova uloga i značaj nisu se promenili ni u potonjim periodima, najpre starogrčke, a kasnije i rimske prevlasti.
Nakon Rimljana ovde su vladali Vizantijci, sve do 1212. godine kada vlast prelazi u ruke Krstaša, a Nafplio biva pripojen Ahajskoj kneževini. Mlečani su prvi put osvojili Nafplio 1388. godine, nakon čega su podigli odbrambene bedeme i sagradili prvu gradsku tvrđavu. Prvo tursko osvajanje ovog područja desilo se 1540. godine, da bi Mlečani ponovo preuzeli vlast 1685. godine i odmah nakon toga počeli izgradnju novog utvrđenja, danas jednog od najimpresivnijih dela mletačke arhitekture van italijanske teritorije. Međutim, već 1715. godine, grad i tvrđava ponovo su pali pod vlast Turaka.
Tokom Grčkog rata za nezavisnost, dvadesetih godina XIX veka, Nafplio je bio jedno od najznačajnijih turskih odbrambenih uporišta, a nakon oslobođenja, od 1829. do 1834. godine grad postaje prestonica Grčke. Posle premeštanja prestonice u Atinu dolazi do stagnacije u razvoju grada, što je imalo i pozitivne efekte, pošto je tokom Balkanskih i dva svetska rata ostao netaknut. Tek nakon Drugog svetskog rata, Nafplio 1949. godine postaje administrativno sedište novoformiranog okruga Argolida i počinje svoj intenzivni razvoj, da bi do današnjih dana prerastao i jedno od najlepših letovališta u ovom delu Grčke.
Nafplio znamenitosti
Trg Sintagma je centralni gradski trg, smešten u samom središtu starog grada. To je prostrana i popločana površina okružena brojnim restoranima i kafićima, kao i većim brojem znamenitih građevina. Između ostalog, na njemu se nalaze:
- Zgrada Trianon (najstarija džamija u gradu podignuta u drugoj polovini XVI veka sa jako izraženim elementima vizantijskog crkvenog stila, danas gradsko pozorište),
- Arheološki muzej (smešten u prelepoj zgradi venecijanskoj mornaričkog magacina podignutoj 1713. godine),
- Parlament (turska džamija izgrađena u XVIII veku u kojoj je 1829. godine konstituisan prvi parlament moderne grčke države, a nakon toga u njoj su održavane i sednice parlamenta),
- Hamam, tj. tursko kupatilo (objekat smešten iza zgrade parlamenta) itd. U Nafpliu postoje još dva izuzetno lepa i prostrana trga, takođe potpuno uređena, popločana i prepuna znamenitosti.
Trg tri admirala posvećen je admiralima engleske, francuske i ruske mornarice koje su udruženim snagama 1827. godine uspele da poraze tursko-egipatsku flotu, čime su značajno doprinele oslobađanju Grčke od Turaka. Na ovom trgu nalaze se dva znamenita spomenika: nadgrobni spomenik Dimitrosu Ipsilandisu istaknutom grčkom ustaniku i statua Ota Grčkog, kralja koga su Grcima nakon oslobođenja nametnule velike sile. Među građevinama na ovom trgu ističu se:
- Gradska kuća (zgrada klasičnog stila, izgrađena 1837. godine, u kojoj se nekada nalazila škola, a danas je renovirana i adaptirana za potrebe gradske skupštine),
- palata Jozefa Armansperga (izgrađena krajem XVII veka, a obnovljena 1831. godine, kada postaje rezidencija kraljevog regenta po kome i nosi ime),
- Zgrada Vojnog muzeja (prelepo neoklasično zdanje u kome je tridesetih godina XIX veka bila vojna škola, a od 1988. godine u njemu se nalazi muzej) itd.
Trg Filelinon smešten je uz samu gradsku luku i na njega se nadovezuje uređeno šetalište Aravitija koje se dalje pruža duž morske obale ukupnom dužinom oko 1 km. Pored većeg broja kafića, restorana i hotela, na trgu se takođe nalazi nekoliko znamenitih objekata.
Osim ovih znamenitih trgova preporučuje se obilazak Mihajlove ulice, koju krase mnogobrojni znameniti spomenici i skulpture. Među njima se izdvaja Bavarski lav, kamena statua nemačkog vajara Kristijana Zigela izrađena 1841. godine, jedno od najznačajnijih vajarskih dela Grčke u XIX veku.
Crkve u Nafpliu
Nafplio ima više znamenitih crkava.
Crkva Svete Sofije najstarija je crkva u gradu, izgrađena još u vizantijskom periodu, a obnovljena 1825. godine.
Crkva Svetog Spiridona nalazi se na istoimenom trgu, na kome je 1831. godine ubijen Joanis Kapodistrias, prvi predsednik moderne grčke države. Ovu prelepu crkvu izgradili su Venecijanci 1702. godine.
Crkva Svetog Đorđa izgrađena je u ranom XVI veku, tokom prve mletačke vladavine i jedna je od najlepših i najstarijih crkava u Nafpliu, sa izraženim elementima mletačke arhitekture. Kada su Turci prvi put osvojili Nafplio pretvorili su je u džamiju, kasnije su je Venecijanci ponovo transformisali u katoličku crkvu, a tokom druge turske vladavine opet je funkcionisala kao džamija. Od 1822. postaje pravoslavna crkva, a danas predstavlja mitropolitsku crkvu grada.
Crkva Svetog Nikole prvobitno se nalazila unutar zidina starog grada, a od 1713. godine je izgrađen hram u venecijanskom arhitektonskom stilu, koji se i danas nalazi na trgu Filelinon. Potpuna restauracija crkve izvršena je u XIX veku, kada su podignuti i njeni zvonici.
Crkva rođenja Presvete Bogorodice potiče iz XV veka, a današnji izgled dobila je oko 1.700. godine. Posvećena je Svetom Atanasiju, zaštitniku Nafplia, čije mošti počivaju u porti ove crkve.
Crkva Evangelistria nalazi se na jednom brdu u severoistočnom delu Nafplia. Ovaj prelep verski objekat sagrađen je 1975. godine, na mestu starog manastira. Čitav crkveni kompleks, koji obuhvata još nekoliko manjih građevina, savršeno je uređen i odlično održavan, a sa brda na kom je smešten širi se lep pogled na grad, njegovu luku i Argoliski zaliv.
Nafplio – grad tvrđava
Nafplio se slobodnom može nazvati i gradom utvrđenja – jer se u njemu nalaze čak tri tvrđave, zidane u različitim istorijskim razdobljima.
Tvrđava Burđi
Na jednom malom ostrvcetu smeštenom u neposrednoj blizini gradske luke nalazi se Tvrđava Burđi (Burtzi), jedno od ukupno tri utvrđenja koja krase Nafplio. U vizantijskom periodu na ostrvu je izgrađena crkva svetog Teodora, a tvrđavu su podigli Mlečani 1473. godine, kako bi sa nje štitili luku i grad od piratskih napada sa mora. Kasnije su je naizmenično napadali i obnavljali Turci i Venecijanci, sve do 1822. godine, kada je Grčka postala nezavisna država.
Od 1865. godine u njoj se nalazila rezidencija dželata, egzekutora smrtnih kazni nad osuđenicima u tvrđavi Palamidi. Od 1930. do 1970. godine na ostrvu se nalazio hotel, a danas tvrđava služi kao turistička atrakcija i u njoj se tokom leta održava tradicionalni muzički festival Nafplia.
Akronafplion
Akronafplio je tvrđava smeštena na jednom rtu iznad grada, ispod brda na kom se nalazi treća gradska tvrđava Palamidi. Na rtu, odnosno malom kamenitom poluostrvu na kom je smešten, postojalo je naselje još u doba neolita, a u antičko doba ovde se nalazio akropolj (gornji grad) i tada su podignute njegove prve odbrambene zidine.
Najstariji pronađeni arheološki ostaci antičkog grada potiču iz IV veka p.n.e. Tokom vizantijske vladavine ovde se razvio srednjevekovni grad Nafplio, oko koga su na temeljima antičkih zidina nove bedeme podigli krstaši, u prvoj polovini XIII veka, a Mlečani su te zidine ojačali u kasnom XIV veku, tokom svoje prve vladavine Nafpliom. Kasnije je utvrđenje više puta oštećeno, ali i obnavljano. Nakon što su Venecijanci po drugi put osvojili Nafplio, dekretom iz 1686. godine zabranjeno je naseljavanje utvrđenja i Akronafplion postaje isključivo vojna tvrđava.
Posle Grčkog rata za nezavisnost, 1829. godine izgrađene su vojna bolnica i kasarna, koje su sedamdesetih godina prošlog veka srušene, prilikom izgradnje Ksenija Palas hotela. Od 1936. do 1960. godine tvrđava je korišćena kao zatvor za političke osuđenike, a 1970. i 1971. godine u okviru njenih zidina izgrađen je već pomenuti hotel. Tom prilikom porušene su brojne građevine, kao i veći deo samih zidina.
Danas postoje jedva vidljivi fragmenti nekadašnjih gradskih bedema i nekoliko građevina koje su uspele da prežive burnu istoriju, ali i modernizaciju grada (kapija iz 1708. godine, nekada jedini ulaz u Akronafplion, crkva Svetog Anargirona, jedina sačuvana građevina vojnog kompleksa podignutog 1829. godine, turska sahat kula, bastion petoro braće iz kasnog XV veka, tvrđava Toroni sa kulom u renesansom stilu, podignuta 1470. godine, koja se i danas nalazi u odličnom stanju itd.).
Palamidi
Palamidi je najlepša i najočuvanija tvrđava u Nafpliu. Nalazi se na 216 metara nadmorske visine, na brdu koje zauzima dominantni položaju u gradu i do koga vodi ukupno 857 strmih stepenika, a sami žitelji Nafplia vole zbog simbolike da kažu kako postoji 999 stepenika.
Mada je podizana u kratkom vremenskom razdoblju, od 1711. do 1714. godine, tokom druge mletačke vladavine gradom, tvrđava Palamidi predstavlja najviši domet venecijanske arhitekture. U okviru tvrđave postoji više bastiona (Miltijadesov bastion, Leonidasov bastion, Robertov bastion, bastion Svetog Andreja u čijem sklopu je i crkva Svetog Andreja, Fokionasov bastion, Temistokleov bastion, Fokionasov bastion i Ahilov bastion).
Tvrđava Palamidi je i danas u odličnom stanju, a obzirom da se nalazi na visokom brdu, sa nje se širi fantastičan pogled na Nafplio, njegovu obalu i Argoliski zaliv.
Nafplio beaches – najlepše plaže
Među plažama u Nafpliu i okolini treba pomenuti plažu Arvanitia, koja je najbliža centru grada, smeštena između dve tvrđave, kao i plažu Karatona, smeštenu na nekih 5 km od centra grada. Karatona je ogromna pešačka plaža, a s obzirom da se nalazi u jednoj prelepoj uvali, dobro je zaštićena od vetra, pa je more dosta mirno, toplo i čisto. Ova plaža jedna je od najlepših plaža čitavog peloponeskog poluostrva i svakako predstavlja najbolju opciju za kupanje u ovom delu Peloponeza.
