Skijatos je ostrvo u severozapadnom delu Egejskog mora. Zajedno sa Skopelosom, Alonizosom, Skirosom i još nekoliko malih, nenaseljenih ostrva čini arhipelag Sporadi. Locirano je između poluostrva Pilion i ostrva Skopelos, tako da je najzapadnije od svih ostrva ovog arhipelaga, a samim tim i najbliže kontinentalnom delu Grčke.
Skijatos je zbog svoje prirode, a prvenstveno zbog nenadmašne ponude vrhunskih plaža veoma prvilačna turistička destinacija i jedna od najpoželjnijih ostrvskih destinacija Grčke. Naš internet magazin, nastavlja da vam u kategoriji destinacije poklanja najbolje turističke vodiče za letovanje u Grčkoj. U ovom tekstu pokušaćemo da predstavimo sve ono što je vredno videti na Skijatosu. Pročitajte.
Skijatos: klima i geografski podaci
Površina ostrva Skijatos je 50 km2, najveća njegova dužina 12, a najveća širina 6 km. Ostrvo je prepoznatljivo po prolično razuđejnoj obali ukupne dužine dužine 44 km. Ima više od 70 plaža i brojna poluostrva, zalive i uvale. Pretežno je planinskog reljefa, sa najvišom planinom Karaflitzanaka, smeštenoj na severu ostrva, čiji se najviši vrh Stavros nalazi na 433 metara nadmorske visine. Kao i ostala ostrva iz grupacije Sprada, i Skijatos se odlikuje bujnom vegetacijom u kojoj prevladavaju borove, hrastove i šume platana, kao i nepregledni maslinjaci. Najgušće šume su na istoku, pa je ovaj deo ostrva proglašen retkim ekološkim staništem i stavljen pod zaštitu države.
Skijatos ima sredozemnu klimu, sličnu onoj na poluostrvu Pelion, sa toplim, sunčanim letima, ali bez velikih vrućina, a zime su blage i dosta kišovite. Tokom jula i avgusta, koji su najtopliji meseci u godini, duva vetar poznat kao meltemia, karakterističan za većinu Egejskih ostrva.
Na ostrvu živi oko 6.000 ljudi. Glavna privredna grana je, naravno, turizma, a osim njega stanovništvo se bavi ribarenjem i uzgajanjem maslina, vinove loze i badema.
Istorija Skijatosa
Još u praistorijsko doba znalo se za Skijatos. Smatra se da su njegovi prvi stanovnici bili Pelazgi, pripadnici prehelenskog plemena koji su mu i dali ime, isto ono koje ostrvo i danas nosi. Pelazgi su bili zadivljeni hladovinom koju prave guste šume na ostrvu i zbog toga su ga nazvali Skijatos (grčki Skia – velika senka).
Ostrvo je bilo pod snažnim uticajem najpre kritske, a potom i mikenske civilizacije, da bi ga u VII veku pre Hrista kolonizovali doseljenici iz Halkide, glavnog grada obližnjeg velikog ostrva Eubeje (Evije), koji su podigli najstariji utvrđeni grad na Skijatosu. Oko 480. godine pne Skijatos se priključio Delskom savezu i bio je saveznik Atine tokom Grčko-persijskih ratova. Po završetku Peloponeskog rata, ostrvo je 404. godine pre Hrista steklo nezavisnost.
Skijatos su u više navrata pokušali da osvoje Spartanci, ali je uz pomoć Atinjana uspeo da sačuva svoju samostalnost. Kralj Filip II Makedonski zavladao je Skijatosom 341. godine, a oko 200. godine pne. Filip V Makedonski je ostrvo sravnio sa zemljom.
Zatim ga, 146. godine pne osvajaj Rimljani. Tokom njihove vladavine Skijatos su neprestano napadali pirati, ali je ono uspešno odolevalo napadima, da bi nakon propasti rimskog carstva, krajem IV veku ono pripalo Vizantiji.
Od 1207. godine, nakon IV krstaškog pohoda, Skijatos pada u ruke Mlečana, čiji su plemići, braća Gizi vodili upravu nad ostrvom. Za vreme vladavine ove plemiće dinastije podignuta je tvrđava Burtzi, koja je i danas najveća znamenitost ostrva. Gizi su vladali Skijatosom do 1276. godine, kada drugi venecijanski vladari preuzimaju ostrvo i vladaju njime sve do 1538. godine. Potom je Skijatos postao deo Otomanske imperije.
Stanovništvo ostrva sa svojom flotom dalo je značajan doprinos tokom Grčkog rata za nezavisnost koji se vodio od 1821. do 1830. godine, kada je, kao i veći deo Grčke, Skijatos konačno oslobođen. Drugi svetski rat je ostrvu doneo velike gubitke, kako materijalne, tako i ljudske. Po završetku rata otpočinje razvoj Skijatosa.
Grad Skijatos
To je glavno i najveće naselje na ostrvu, sa 5.000 stanovnika. Grad zauzima amfiteatralni položaj u jednom zalivu na istočnoj obali ostrva, u prelepom prirodno okruženju borovih šuma. Odlikuju ga uzane kaldrmisane ulice uz koje su zbijene uglavnom dvospratne kuće ofarbane u belo sa plavim vratima i prozorima i cvetnim terasama.
Ulica Papadiamantis
Predstavlja glavni centar okupljanja turista i meštana. U ovoj ulici postoji mnoštvo turističkih sadržaja: restorani sa tradicionalnom grčkom, ali i sa internacionalnim kuhinjama, brojni kafići, barovi i klubovi koji obezbeđuju provod do jutra, internet kafei, prodavnice, butici, turističke agencije, medicinska ambulanta, apoteka, stanica policije itd.
Na obali se nalaze dve luke, stara i komercijala, odvojene malim istaknutim poluostrvom Burtzi. Oko luka je skoncentrisano više prodavnica, butika, restorana, kafića, barova i drugih turističkih objekata. Nešto dalje od luka, sa njihove leve i desne strane postoji nekoliko odličnih plaža.
Poluostrvo Burtzi
Jedna je od najvećih znamenitosti ostrva Skijatos. Na njemu su u XIII veku već pomenuta braća Gizi sagradila utvrđenje sa kamenim zidinama i dve kule, kao i crkvu Svetog Đorđa. Ovog sveca Mlečani su smatrali svojim zaštitnikom. Međutim, danas je od tvrđave ostalo svega nekoliko jedva primetnih ruševina. Utvrđenje je srušeno 1660. godine od strane admirala Frančeska Morocinija.
Na poluostrvu Burtzi je 1906. godine podignuta škola, danas pretvorena u gradski kulturni centar Skijatosa sa modernom konferencijskom salom i letnjom pozornicom, na kojoj se tokom sezone organizuju pozorišne predstave i koncerti. Na poluostrvu se nalaze dva spomenika, posvećena čuvenim grčkim piscima Aleksandrosu Papadiamantisu i Aleksandrosu Moraitidisu. Ovaj prvi ima i svoj muzej. Muzej Aleksandrosa Papadiamantisa smešten je između luke i glavne gradske ulice u dvospratnoj porodičnoj kući ovog pisca, podignutoj između 1850. i 1860. godine. U njemu su izloženi eksponati vezani za život i delo ovog čuvenog pisca rođenog na Skijatosu.
Crkve i manastiri Skijatosa
Na ostrvu Skijatos postoji nekoliko znamenitih crkava i manastira.
Crkva Tri Jerarha na Skijatosu
nalazi se u centru grada Skijatosa, u neposrednoj blizini gradske luke. Podignuta 1846. godine, ova trobroda bazilika danas predstavlja mitropolijsku crkvu ostrva. U njoj se nalazi čudotvorna Bogorodičina ikona pronađena oko 1650. godine u blizini manastira Panagia Ikonistria. Crkva ima prelep mermerni ikonostas iz 1883. godine, izrađen u gotskom stilu, što je retkost u Grčkoj. Takođe, u crkvi se čuvaju mnogobrojne vredne ikone i drugi religijski predmeti koji su ovde preneti iz drugih ostrvskih crkava.
Manastir Evangelistria, Skijatos
Na 5 km severno od grada Skijatosa nalazi se manastir Evangelistria, jedan od najvažnijih verskih objekata čitavoih Sporada i glavni religijski centar Skijatosa. Sagrađen je 1806. godine, a igrao je važnu ulogu tokom Grčkog rata za nezavisnost, jer su u njemu utočište pronašli mnogi ustanici i izbeglice. Saborna crkva vizantijskog stila gradnje sa tri kupole, smeštena je u središtu kompleksa, a njene najveće vrednosti su ikonostas u rezbarenom drvetu, brojne ikone iz XVII i XVIII veka i razne crkvene relikvije. Pored glavne crkve, u sklopu kompleksa se nalaze monaške ćelije, dve kapele, bolnica, kuhinja i više pomoćnih objekata.
Takođe, posetioci manastira mogu obići i Folklorni muzej Skijatosa sa bogatom riznicom svešteničkih odevnih predmeta, retkih knjiga, rukopisa i jevanđelja iz XVII i XVIII veka, srebrnih i drvenih krstova, vizantijskih ikona itd.
Manastir svetog Haralampija
Na 6 km severno od glavnog grada smešten je i manastir svetog Haralampija. Tačno vreme njegovog osnivanja nije poznato, ali se sa sigurnošću zna da je renoviran 1809. godine, a u njemu se čuvaju ikone i ikonostas iz 1822. godine.
Manastir Panagia Kehria
Podignut je u XVIII veku, a do danas je od čitavog kompleksa sačuvana samo glavna crkva sa interesantnom kupolom obojenom u roze plavu boju. Unutrašnji zidovi crkve ukrašeni su vrednim freskama, a crkva ima i vredan drvorezani ikonostas. Ova crkva nalazi se na 7 km severozapadno od grada Skijatosa.
Manastir Panagia Ikonistria
Izgrađen je u drugoj polovini XVII veka, na mestu gde je 1650. godine pronađena čudotvorna ikona Presveta Bogorodice koja se danas čuva u crkvi Tri Jerarha u glavnom gradu. Manastirski katolikon je crkva posvećena Bogorodici, jednobroda bazilika sa interesantnim freskama, koje su danas, na žalost, u dosta lošem stanju. Ovaj manastir je smešten na zapadu ostrva, 12 km od njegovog glavnog grada.
Tvrđava Kastro na Skijatosu
Simbol Skijatosa i svakako njegova najveća znamenitost je tvrđava Kastro, unutar koje se nekada nalazio istoimeni stari grad, u srednjem veku glavno ostrvsko naselje. Njeni ostaci nalaze se na vrhu jednog stenovitog brda smeštenog na malom poluostrvu na krajnjem severozapadu ostrva, 9 km od grada Skijatosa.
Tvrđavu su sredinom XIV veka podigli Vizantijci, u drugoj polovini XV veka osvojili su je Mlečani, a od 1538. pripadala je Turcima. Po završetku Grčkog rata za nezavisnost i proterivanju Turaka 1830. godine, tvrđava je napuštena.
Unutar zidina zamka nekada je postojalo preko 300 stambenih kuća i 22 crkve, od kojih su do današnjih dana u potpunosti sačuvane Crkva Hristovog rođenja, podignuta krajem XVII veka sa vrednim freskama i ikonostasom iz 1695. godine i mala Crkva Svetog Nikole, a vidljivi su i ostaci još jedne crkve, ruine jedne džamije, dva bazena za vodu, ruševine još nekoliko objekata i jedan veliki top. Do Kastra, do koga se nekad stizalo uz pomoć pokretnog drvenog mosta, danas se može stići strmim kamenim stepenicama.
Skijatos: plaže koje morate posetiti!
Skijatos je prepozatljiv po svojoj razuđenoj obali sa bezbroj prelepih uvala, malih poluostravi i sa više od 70 plaža. Ovo su neke od najboljih plaža Skijatosa.
Plaža Kukunaries, Skijatos
Najlepšom plažom na ostrvu smatra se plaža Kukunaries, smeštena na jugozapadu ostrva. Ova plaža je jedna od najlepših u čitavom Egeju, a mnogi je svrstavaju i u top 10 evropskih plaža. Celom svojom dužinom od 1 km prekrivena je mekanim belim peskom, a u njenom zaleđu se nalazi velika borova šuma, po kojoj je i dobila ime (kukunaries na grčkom znači šišarka).
Na plaži Kukunaries postoji mnoštvo sadržaja za uživanje. Ležaljke, suncobrani, taverne, kiosci, iznajmljivanje opreme i škole za sportove na vodi samo su deo sadržaja na ovoj plaži. S obzirom da je najlepša plaža Skijatosa, sasvim su razumljive velike gužve na njoj. Od glavnog grada Skijatosa plaža Kukunaries je udaljena 11 km.
Plaža Megali Amos
Još jedna plaža na Skijatosu koju obavezno morate obići jeste Plaža Megali Amos. Nalazi se na svega 1 km od glavnog grada i spada u najpopularnije ostrvske plaže. Zbog svoje čistoće i lepote, redovni je dobitnik priznanja plave zastavice.
Potpuno je organizovana, sa odličnim uslovima za vodene sportove i mogućnošću iznajmljivanja suncobrana i ležaljki. U njenoj neposrednoj blizini smešteni su luksuzni hotelski kompleksi i brojni barovi i taverne. Na nju se dalje prema jugozapadu nadovezuju najpre plaža Ftelja, pa onda plaža Vasiljas, koja je udaljena 3 km od grada Skijatosa.
U najpopularnije plaže Skijatosa ubrajaju se još:
Plaža Vromolimnos
Smeštena na 6 km jugozapadno od glavnog grada, u maloj uvali zaštićenoj od vetra, jedna od najuređenijih ostrvskih plaža, redovni nosilac plave zastavice),
Plaža Platanias
Na jugu ostrva, 7 km od grada Skijatosa, sa suncobranima, ležaljkama, centrom za vodene sportove, bič barom, tavernama itd., prekrivena najsitnijim peskom zlatne boje)
Plaža Trulos
Dugačka oko 300 metara, prekrivena zlatnim mekanim peskom i potpuno organizovana, udaljena 9 km od glavnog grada),
Plaža Banana
Peščana plaža na zapadnoj obali, udaljena 13 km od glavnog grada, a zbog povoljnog vetra odlična je za windsurfing) itd.
Plažen na Skijatosu za one koji ne vole gužvu
Za one koji ne vole gužvu postoji i veći broj mirnih,slabije posećenih plaža, koje nisu ništa lošije od ovih najpopularnijih, ali imaju lošiju dostupnost. Među njima se izdvajaju: plaža Agistir (udaljena 13 km od grada Skijatosa), plaža Eljas (smeštena odmah pored plaže Agistri), plaža Lehuni (mala, potpuno izolovana plaža na istočnoj obali, udaljena 6 km od Skijatosa), plaža Megas Jalos (takođe na istoku ostrva, 4 km od glavnog grada) i mnoge druge.
Kako stići do Skijatosa?
Skijatos je udaljen 87 km od Volosa, 250 km od Atine i 290 km od Soluna. Ako želite da iz Beograda dođete na ovo prelepo ostrvo, moraćete da prevalite oko 900 km .
Saobraćajne veze Skijatosa sa ostalim destinacijama u Grčkoj su dobre, prvenstveno zahvaljujući aerodromu koji se nalazi na 3 km od grada Skijatosa i koji je direktnim avio letovima povezan sa Atinom, kao i sa brojnim drugim destinacijama u Grčkoj, ali i u drugim evropskim zemljama, sa čijih aerodroma postoje čarter letovi do ovog ostrva.
Takođe, do Skijatosa voze i trajekti, a najviše polazaka ima iz Volosa, Atine i Soluna. Što se tiče prevoza na samom ostrvu, iz glavnog grada polaze autobusi do većine drugih naselja i plaža, a postoji i nekoliko agencija za iznajmljivanje automobila i motocikala.
